Διατροφική και Περιβαλλοντική Τοξικολογία

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Ο στόχος του μαθήματος είναι στο να παρέχει στους φοιτητές τις βασικές γνώσεις  αλλά και τις σύγχρονες εξελίξεις που σχετίζονται με τους τομείς της Διατροφικής και της Περιβαλλοντικής Τοξικολογίας. Έτσι, διαλέξεις του μαθήματος σχετίζονται με τον προσδιορισμό του κινδύνου για τον άνθρωπο από την έκθεση σε τοξικές ενώσεις που περιέχονται σε προϊόντα που αφορούν τα τρόφιμα και το περιβάλλον. Επίσης, παρουσιάζονται θέματα που αφορούν τον έλεγχο τοξικότητας και τις διαδικασίες έγκρισης φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής από Ε.Ε. και FDA.  Επίσης,  παρουσιάζεται ο τρόπος μεταβολισμού τοξικών ενώσεων που βρίσκονται στα τρόφιμα ή το περιβάλλον από τον  ανθρώπινο οργανισμό. Επιπλέον, παρέχονται γνώσεις που σχετίζονται με τη χρήση εντομοκτόνων και τις επιδράσεις τους στο περιβάλλον καθώς και μεθόδους προσδιορισμού  της οικοτοξικότητας ενώσεων σε κλίμακα εργαστηρίου, μεσοκόσμων και ανοικτού πεδίου. Τέλος, παρουσιάζονται σύγχρονες εφαρμογές μεθόδων βιοτεχνολογίας για την ανάπτυξη μοριακών δεικτών που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της επίδρασης τοξικών ενώσεων στο περιβάλλον.

Ενδεικτικό Περιεχόμενο Μαθήματος

• Διαδικασία του προσδιορισμού της έκθεσης κινδύνου (risk assessment) σε τοξικές ενώσεις για  την έγκριση προϊόντων που αφορούν τη διατροφή και το περιβάλλον.
• Έλεγχος τοξικότητας και διαδικασίες έγκρισης φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής από Ε.Ε. και FDA.
• Τοξικότητα φυτών, φυκών και μυκήτων στον άνθρωπο μέσω της τροφής.
• Τοξικότητα των ακτινοβολιών και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον άνθρωπο.
• Τοξίνες βιοτρομοκρατίας.
• Γενικές αρχές μεταβολισμού ξενοβιοτικών ενώσεων.
• Ένζυμα φάσης Ι μεταβολισμού ξενοβιοτικών ενώσεων.
• Ενζυμικό σύστημα P450 της φάσης Ι μεταβολισμού ξενοβιοτικών ενώσεων.
• Ένζυμα φάσης ΙΙ μεταβολισμού ξενοβιοτικών ενώσεων (τρανσφεράσες γλουταθειόνης, γλυκουρονυλτρανσφεράσες, θειοτρανσφεράσες).
• Παραδείγματα μεταβολισμού ξενοβιοτικών ενώσεων που βρίσκονται στα τρόφιμα και το περιβάλλον.
• Χρήση εντομοκτόνων και τοξικές τους  επιδράσεις στο περιβάλλον.
• Εφαρμογές μεθόδων βιοτεχνολογίας για την ανάπτυξη μοριακών δεικτών που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό της επίδρασης τοξικών ενώσεων στο περιβάλλον.
• Βασικές έννοιες και ορισμοί στην οικοτοξικολογία
  • Οξεία και Χρόνια τοξικότητα,
  • EC₅₀, LC₅₀, NOEC(L), LOEC(L))
• Μέθοδοι παρακολούθησης και ανάλυσης στην Περιβαλλοντική Τοξικολογία.
  • Εργαστηριακές Δοκιμές Ενός Είδους (Single Species Tests) και οργανισμοί – δείκτες για υδάτινα και χερσαία οικοσυστήματα
  • Κατανομές Ευαισθησίας Ειδών (Species Sensitivity Distributions): θεωρητικό υπόβαθρο, κατασκευή και χρήση στην οικοτοξικολογία, HC₅
  • Μικρόκοσμοι και Μεσόκοσμοι στην Οικοτοξικολογία: Χρήσεις και εφαρμογές στην αξιολόγηση της τοξικότητας γεωργικών φαρμάκων, κατασκευή και εφαρμογή Καμπυλών Κύριας Αντίδρασης (Principal Response Curves)
  • Παρακολούθηση της οικολογικής ποιότητας φυσικών οικοσυστημάτων (Χημική vs Οικολογική ποιότητα), Microtox®
  • – Πλαίσιο αξιολόγησης της οικοτοξικότητας των γεωργικών φαρμάκων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (δοκιμές οικοτοξικότητας, οργανισμοί – δείκτες, εκτίμηση κινδύνου)